آدرس ایمیل: M_shafai@yahoo.com

مرتبة علمی:  استاد

نام و نام خانوادگی استاد:  محمود شفاعی بجستان

نیمسال تحصیلی: دوم ۹۸-۹۹

گروه: سازه های آبی

دانشکده:   مهندسی علوم آب

تعداد واحد: ۲

نام درس: هیدرولیک رسوب

 دورة تحصیلی: ارشد

جایگاه درس در برنامة درسی دوره:  اختیاری

هدف کلی:

آشنائی و یاد گیری فرایندهای انتقال و نهشته شدن رسوبات رودخانه ای

اهداف یادگیری:

1. آشنائی با مشکلات انتقال رسوب رودخانه
2. خصوصیات مهم رسوبات رودخانه ای
3. مسائل مرتبط با رسوبگذاری
4. فرآیند حرکت رسوب تحت تاثیر عوامل مختلف
5. فرایند نهشته شدن رسوبات در رودخانه و مخازن سدها
6. عمر مفید سدها

رفتار ورودی:

مواد و امکانات آموزشی:

تخته وایت  بورد.

روش تدریس:

درس به صورت نظری و هفته ای دو ساعت ارائه خواهد شد

وظایف دانشجو:

شرکت در کلاس ها

حل تمرین­های مربوطه

بررسی یک مقاله چاپ شده در سه سال اخیر مجلات معتبر بین المللی که مرتبط با موضوعات ارائه شده در کلاس باشد و ارائه آن به صورت گزارش مکتوب

شیوه آزمون و ارزیابی:

امتحان نهائی ۱۰ نمره

تمرینها (تحویل به موقع و صحیح) ۶ نمره

مقاله ۴ نمره

منابع درس:

کتاب اصول نظری و عملی هیدرولیک رسوب تالیف محمود شفاعی بجستان از انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز

هفتة یکم

(23/6/98 تا 29/6/98)

آشنائی با درس

آشنائی با نحوه نمره دادن

بیان ضرورت درس هیدرولیک رسوب

ذکر مثالهایی از مشکلاتی که رسوب ایجاد می کند

هفتة دوم

(30/6/98 تا 5/7/98)

-مروری بر هیدرولیک جریان در رودخانه ها شامل:

  معادلات حاکم

طبقه بندی جریان

معادلات حاکم بر جریان های یکنواخت

معادلات حاکم بر جریان های غیر یکنواخت

نحوه برآورد مشخصات جریان

آشنائی با جریان های با بستر زبر و نرم و تاثیر آنها بر حرکت رسوب

توزیع عمقی سرعت جریان و آشنائی با روش های مختلف

آشنائی با پارامترهای مهم جریان که در حرکت رسوب نقش دارند و نحوه برآورد آنها

هفتة سوم

(6/7/98 تا 12/7/98)

پاسخ به سوالات از مطالب جلسه قبل

-تعریف رسوب

- معرفی و روش محاسبه و یا تعیین خصوصیات فیزیکی رسوب شامل:

روش تعیین اندازه معرف ذرات رسوب

تعریف وزن مخصوص ظاهری ، حقیقی و چگالی ذرات رسوبی

نحوه برآورد و اندازه گیری   وزن مخصوص ظاهری ، حقیقی و چگالی ذرات رسوبی

تعریف زاویه ایستائی و نحوه اندازه گیری آن و موارد کاربرد آن

تعریف سرعت سقوط ذرات رسوبی و نحوه سنجش آن

کاربرد پارامترهای مختلف فوق در هیدرولیک رسوب

هفتة چهارم

(13/7/98 تا 19/7/98)

پاسخ به سوالات از مطالب جلسه قبل

آشنائی با اهمیت فرسایش یا انتقال رسوب در بستر رودخانه

بیان مشکلات ایجاد شده در اثر فرسایش های رودخانه ای

آشنائی با آستانه حرکت رسوبات رودخانه­ای  و نحوه برآورد آن برای رسوبات واقع در بستر رودخانه با شیب ملایم از منظر محققین مختلف و بر اساس تنش برشی همچون:

   شیلدز

   گسلر

آشنائی با آستانه حرکت ذرات واقع بر بستر رودخانه با شیب ملایم و نحوه برآورد آن بر اساس سرعت متوسط جریان

حل مثالهای مختلف کاربردی نظیر تعیین کانال با بستر غیر قابل فرسایش یا  روش های کاربردی کاهش میزان فرسایش

هفتة پنجم

(20/76/98 تا 26/7/98)

پاسخ به سوالات از مطالب جلسه قبل

ارئه نظریه های مختلف آستانه حرکت رسوبات که بر روی بستر رودخانه های با شیب تند قرار دارند

کاربرد آستانه حرکت برای رودخانه های با شیب تند با ذکر مثال

هفتة ششم

(27/7/98 تا 3/8/98)

پاسخ به سوالات از مطالب جلسه قبل

آشنائی با آستانه معلق شدن ذرات رسوبی

ارائه نظریات مختلف برای محاسبه آستانه معلق شدن ذرات رسوبی

حل مثالهای کابردی نظیر حوضچه های ته نشینی و نیز کانال های غیر رسوبگذار

تعریف کانال پایدار

طراحی کانال پایدار بر اساس سرعت مجاز

ذکر مثالهای کاربردی و حل آنها

هفتة هفتم

(4/8/98 تا 10/6/98)

پاسخ به سوالات از مطالب جلسه قبل

ادامه بحث کانال های پایدار و طراحی کانال با روش های تنش برشی مجاز

طراحی کانال های پایدار با کمک روش های تجربی مختلف که معروف به نظریه رژیم هستند.

ذکر مثال های کاربردی

هفتة هشتم

(11/8/98 تا 17/8/98)

پاسخ به سوالات از مطالب جلسه قبل

 آشنائی با انواع فرم بستر در رودخانه ها و بررسی چگونگی تاثیر آنها بر کیزان حرکت رسوب بستر.

آشنائی با روش های پیش بینی تشکیل فرم بستر (روش سایمون و ریچاردسون و .....)

ذکر مثالهائی از فرم بستر و نحوه تاثیر آنها بر شرایط جریان و حرکت رسوب

هفتة نهم

(18/8/98 تا 24/8/98)

پاسخ به سوالات از مطالب جلسه قبل

منحنی دبی-اشل در رودخانه های آبرفتی و تفاوت آنها با همین منحنی ها در کانال­های با بستر صلب

چگونگی تعیین منحنی دبی-اشل در رودخانه های آبرفتی با در نظر گرفتن زبری ذره و فرم

ارائه روش های مختلف تعیین دبی اشل در رودخانه های آبرفتی (حداقل چهار روش از بین روش های متعدد موجود در کتاب)

ذکر مثال های کاربردی

هفتة دهم

(25/8/98 تا 1/9/98)

پاسخ به سوالات از مطالب جلسه قبل

تعاریف رسوب، بار، غلظت

آشنائی با نحوه تفکیک رسوب رودخانه ها به بار بستر، بار معلق، بار مواد بستر، بار شسته و بار کل

مکانیزم حرکت رسوبات به شکل های مختلف بستر و معلق و شسته

منشائ اصلی رسوبات رودخانه

تاریخچه برآورد رسوبات بستر

ارائه روش های تجربی محاسبه بار بستر

ذکر مثالهای متعدد کاربردی

هفتة یازدهم

(2/9/98 تا 8/9/98)

معرفی با نظریه های اینشتین در برآورد بار بستر

ارائه روش رابطه بار بستر اینشتین

حل مثال های کاربردی

هفتة دوازدهم

(9/9/98 تا 15/9/98)

پاسخ به سوالات از مطالب جلسه قبل

ادامه روش های تعیین بار بستر

مقایسه روش های مختلف بار بستر

پارامترهای بدون بعد مهم در برآورد بار بستر

ذکر مثالهای کاربردی

هفتة سیزدهم

(16/9/98 تا 22/9/98)

پاسخ به سوالات از مطالب جلسه قبل

آشنائی با بار معلق و مکانیزم حرکت رسوبات به صورت معلق

رابطه راس برای توزیع ذرات رسوبی در عمق رودخانه

رابطه اینشتین برای برآورد رسوب معلق

سایر روابط برآورد بار رسوبی معلق

ذکرمثالهای کاربردی

هفتة چهاردهم

(23/9/98 تا 29/9/98)

اشنائی با بار رسوب کل ر رودخانه ها

روش اینشتین برای برآورد رسوب کل

ارائه سایر روابط مختلف بار رسوبی کل در رودخانه ها (حداقل چهار روش بیان شوند)

ذکر مثال های کاربردی

هفتة پانزدهم

(30/9/98 تا 6/10/98)

پاسخ به سوالات از مطالب جلسه قبل

محاسبه آورد رسوب سالیانه رودخانه در ایستگاه هیدرومتری

نحوه محاسبه رسوب ویژه

نحوه مقایسه روش های مختلف برای رسوبات رودخانه

حل مثالهای کاربردی

هفتة شانزدهم

(7/10/98 تا 13/10/98)

تعریف عمر مفید سدها

نحوه برآورد عمر مفید سدهای مخزنی

حل مثال

آشنائی با نحوه سوالات امتحانی